Su ve gıda yoluyla veya kişiden kişiye bulaşabilen bu enfeksiyon, özellikle hijyen koşullarının yetersiz olduğu kreş, okul ve bakım evleri gibi toplu yaşam alanlarında hızla yayılarak salgınlara neden olabiliyor. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Muhammed Sami Tufan, gastroenteritin vücutta hızla sıvı kaybına yol açtığı ve tedavi edilmediğinde ciddi sonuçlar doğurabileceği konusunda uyardı. Dr. Tufan, "Bu enfeksiyon dünyada 5 yaş altındaki çocuklarda hastane başvurularının hatta ölüm nedenlerinin başında gelmektedir." dedi.
Belirtiler Başlar Başlamaz Harekete Geçin: Sıvı Kaybı Hayati Önem Taşıyor
Dr. Muhammed Sami Tufan, enfeksiyon belirtileri başlar başlamaz çocuğun sıvı alımının sağlanması gerektiğini vurguladı. "İştahsızlık ya da kusma nedeniyle sıvı alamıyorsa vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Gereksiz antibiyotik kullanımından kaçınılmalı, hijyen kurallarına uyulmalı ve çocuk gözlem altında tutulmalıdır" uyarısında bulundu.
Gastroenteritin Başlıca Nedeni Virüsler: Risk Grubunda Kimler Var?
Virüs, bakteri veya parazitlerin yol açtığı ve bağırsak sistemini etkileyen gastroenterit, çocukluk döneminde, özellikle 5 yaş altındaki çocuklarda yılda birkaç kez görülebiliyor. Dr. Tufan, bebeklik dönemindeki bağırsak enfeksiyonlarının en yaygın nedeninin rota virüsü olduğunu belirterek, diğer etkenleri şöyle sıraladı: "Bunun dışında, adeno virüs ve noro virüs gibi diğer viral ajanlar da sık görülür. Bakteriyel nedenler arasında salmonella, shigella, campylobacter ve E. coli gibi mikroorganizmalar sayılabilir. Parazitler, daha uzun süren ishallerle kendini gösterir."
Bağışıklık sistemi tam gelişmediği için 6 ay ile 5 yaş arasındaki çocuklar en riskli grubu oluşturuyor. Dr. Tufan, bu yaş grubundaki çocukların ellerini ağızlarına götürme davranışları nedeniyle dışkı-ağız yoluyla bulaşan enfeksiyonlara daha açık olduklarına işaret etti. "Bağırsak enfeksiyonu genellikle hafif belirtilerle seyretmekle birlikte, bazı çocuklarda ciddi sıvı kaybı, elektrolit bozuklukları ve beslenme yetersizliği gibi sonuçlar oluşabilir. Bu da özellikle küçük yaş grubundaki çocuklarda hastaneye yatış hatta yoğun bakım ihtiyacına neden olabilir. Ciddi tablolarda bilinç kaybı, böbrek yetmezliği ve çoklu organ hasarı gelişebilir" diye konuştu.
Ani Başlayan İshal, Kusma ve Karın Ağrısına Dikkat!
Çocuklarda çoğunlukla aniden başlayan ishal, kusma ve karın ağrısı gibi belirtilerle kendini gösteren bağırsak enfeksiyonunun şiddetine göre belirtiler hafif ya da ağır seyredebiliyor. Dr. Tufan, dışkının genellikle sulu ve kötü kokulu olduğunu, bakteriyel enfeksiyonlarda dışkıda kan ya da mukus da görülebileceğini belirtti. "Ağız kuruluğu, gözyaşında azalma, idrar yapamama, halsizlik ve uykuya meyil gibi belirtiler de sıvı kaybının ciddiyetini gösterir" uyarısında bulundu.
Tedavide Bol Sıvı ve Elektrolit Takviyesi Hayati Önem Taşıyor
Bağırsak enfeksiyonlarının tedavisinde temel hedef, sıvı ve elektrolit kaybının yerine konulmasıdır. Dr. Tufan, hafif tablolarda evde ağızdan sıvı takviyesinin yeterli olduğunu, ancak orta ve ağır durumlarda hastanede damar yoluyla sıvı verilmesi gerekebildiğini vurguladı.
"Viral enfeksiyonlarda antibiyotiklerin etkisi yoktur ve kullanılmamalıdır. Bakteriyel enfeksiyonlarda ise ancak hekim önerisiyle antibiyotik tedavisine başlanabilir. Zira, gereksiz yere alınan antibiyotikler çocuklarda antibiyotik direncinin gelişmesine, yararlı bağırsak bakterilerinin zarar görmesine ve bağışıklık sisteminin dengesinin bozulmasına yol açabilir" uyarısını yaptı. Dr. Tufan, ağızdan sıvı alabilen çocuklara sıvı kaybını önlemek için su, ayran, çorba ile meyve suyu gibi sıvılar verilmesinin son derece önemli olduğunu ve iştahı olan çocukların beslenmelerine de devam edilmesi gerektiğini söyledi.
İshal Döneminde Beslenme: Kolay Sindirilen Gıdalar Tercih Edilmeli
İshal döneminde çocuğun posalı, haşlanmış, yağsız ve kolay sindirilen gıdalarla beslenmesi gerektiğini belirten Dr. Muhammed Sami Tufan, "Pirinç lapası, patates püresi, muz, yoğurt gibi besinler verilebilir. Şekerli, yağlı ve süt içeren gıdalar sindirim sistemini zorlayabileceği için tavsiye edilmez. Emzirilen bebeklerde ise anne sütüne mutlaka devam edilmelidir" dedi.
Korunmanın Anahtarı: Rota Virüs Aşısı ve Hijyen Kuralları
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Muhammed Sami Tufan, bağırsak enfeksiyonlarından korunmak için rota virüsü aşısının rutin aşı programına dahil edilmesinin önemini anlattı. "Zira bu aşı çocukları enfeksiyondan yüksek oranda korumaktadır. Ayrıca ellerin sabunla yıkanması, güvenilir içme suyu kullanımı, gıdaların iyi pişirilmesi ve saklanması, hijyen kurallarına dikkat edilmesi bağırsak enfeksiyonlarını önlemede temel adımları oluşturmaktadır" bilgisini verdi.