Hepatit Tehlikesi: Bulaşma Yolları, Kronikleşme Riski ve Korunma Yöntemleri

Hastalığın virüsler, alkol, bazı ilaçlar veya bağışıklık sorunları gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabileceğini belirtti.

Viral hepatitler A, B, C, D ve E harfleriyle isimlendirilen virüslerden kaynaklanır ve başlıca iki yolla bulaşır.

Dışkı–Ağız Yolu (Hepatit A ve E): Virüs taşıyan dışkı ile kirlenmiş su ve besin maddelerinin (sebze ve meyveler) ağızdan alınmasıyla veya virüsle kirlenmiş yüzeylere temas eden ellerin ağıza değdirilmesiyle bulaşır. Gıda hijyeninin ve genel hijyenin iyi olmadığı koşullarda salgınlara yol açabilir.
Kan ve Vücut Sıvıları Yolu (Hepatit B, C ve D): Bu virüsleri taşıyan kişilerle korunmasız cinsel temas, ortak enjektör, jilet, diş fırçası kullanımı, kan transfüzyonu ve anneden bebeğe geçiş başlıca bulaşma yollarıdır.

Hepatit virüsleri, etkiledikleri yaş grupları ve kronikleşme açısından farklılık gösterir.

Gizli Geçiş Riski: Hastaların yarısından fazlasında sarılığın hiç olmaması veya çok hafif olması mümkündür. Özellikle küçük çocuklarda hastalık teşhis edilmeden geçebilir.
Belirtiler: Halsizlik, iştahsızlık, mide bulantısı, karnın sağ üst kadranında ağrı, derinin ve gözakının sararması ve idrarın koyulaşması tipik belirtilerdir.
Kronikleşme Riski Yüksek Olanlar: Hepatit A ve E virüsü ile olanlar şifa ile sonuçlanır ve kronikleşmez. Ancak Hepatit B, C ve D virüsleri ile oluşanlar kronikleşebilir. Kronikleşme oranı, Hepatit C için yüzde 80 kadar yüksektir.

Hepatit tanısı virüse özgü kan testleri ile konulur. Erken tanı, yayılımı önlemede kritik öneme sahiptir.

Tedavi Yöntemi (B ve C): Hepatit B ve C için virüsün çoğalmasını durduran ve karaciğer hasarını azaltan hap şeklinde ilaçlar kullanılır. Kronik vakalarda Gastroenteroloji veya Enfeksiyon Hastalıkları klinikleri tarafından izlem ve tedavi kararı verilir.
Korunmada En Önemli Tedbir Aşı: Hepatit A ve B aşılarının koruyuculuğu son derece yüksektir ve risk grubundaki kişilerin mutlaka aşılanmaları önerilir. Hepatit B aşısı ömür boyu koruma sağlar.
Hijyen Kuralları: Bulaşmayı önlemek için temizliğinden emin olunmayan çiğ gıda ve su tüketiminden kaçınmak, sık sık el yıkamak ve güvenli cinsel ilişki kurmak önemlidir.
Taşıyıcılara Uyarı: Hepatit B ve C virüsü ile yaşayan kişilerin kan vermemesi, korunmasız cinsel ilişkiden kaçınması ve düzenli doktor kontrolünde (6-12 ayda bir karaciğer fonksiyon testi) olması gerekir. Ayrıca alkol almaktan kaçınmaları hayati önem taşır.