Üretici maliyetlerinin, yüksek enflasyonun, artan girdi fiyatlarının ve kuraklığın buğday rekoltesini olumsuz etkilediğini belirten Sarıbal, TMO'nun çiftçiyi mağdur etmeyecek acil bir alım fiyatı açıklaması gerektiğini vurguladı.

Üretici Maliyetleri Yüksek, TMO Fiyatı Gecikiyor

Milletvekili Sarıbal, üretici örgütlerinin 2025 yılı için kuru şartlarda buğdayın kilogram maliyetini 15,8 TL, sulu şartlarda ise 14,3 TL olarak açıkladığını hatırlattı. Resmi enflasyonun yüzde 48,7'ye dayandığı, tarımsal girdi fiyatlarının ise yüzde 37,9 arttığı bir ortamda TMO'nun sessiz kalmasını eleştiren Sarıbal, "TMO derhal çiftçinin maliyetini ve kuraklığı dikkate alan bir fiyat açıklamalı, ödemeleri zamanında yapmalı, randevu sistemini tıkamamalıdır" dedi.

Kuraklık Rekolteyi Düşürecek

Sarıbal, hububatın 1 Ekim-31 Mart arasındaki 6 aylık kritik gelişme döneminde son 65 yılın en düşük yağışını aldığını belirtti. Bu durumun kuraklık nedeniyle buğday rekoltesinde önemli düşüşlere yol açacağını aktaran Sarıbal, bölgesel düşüş tahminlerini paylaştı: Marmara'da yüzde 4, Ege'de yüzde 6, Akdeniz'de yüzde 7, İç Anadolu'da yüzde 8, Güneydoğu Anadolu'da yüzde 15 ve Doğu Anadolu'da yüzde 5. Sarıbal, ülke genelinde buğday rekoltesinin uzun yıllar ortalaması olan 20 milyon tona göre yüzde 6,75 azalarak 18,65 milyon tona düşebileceği öngörüsünde bulundu. Bu değerin, 2024 yılındaki 20,8 milyon tonluk üretimden yüzde 10,3 daha düşük olduğunu da sözlerine ekledi.

24 Yıllık İktidarın İthalat Karnesi

CHP'li Sarıbal, Türkiye'nin buğdayın gen merkezi olmasına rağmen tarım politikalarındaki yanlışlar nedeniyle ithalata bağımlı hale geldiğini savundu. Son 30 yılda buğday ekim alanlarının yüzde 30 azaldığını, nüfusun yüzde 50 artmasına rağmen üretimin 20 milyon ton civarında sabitlendiğini kaydeden Sarıbal, ülkenin artık ürettiğinin yarısından fazlasını ithal ettiğini belirtti. Sarıbal, AKP'nin 24 yıllık iktidarı döneminde 107 milyon ton buğday ithalatı için 29,5 milyar dolar ödendiğini vurgulayarak, bu tablonun "emek karşıtı politikaların" sonucu olduğunu öne sürdü. Sarıbal, geçen yılki alım fiyatını örnek göstererek, TMO'nun artış oranının (fark ödemesi hariç %12,1) maliyet artışının gerisinde kaldığını ifade etti.  

TMO'ya Çağrı: Üretici Yaşatılmalı

Orhan Sarıbal, Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) gerçekçi, üreticiyi yaşatacak bir alım fiyatı açıklaması gerektiğini yineledi. TMO'nun maliyetleri, enflasyon ve girdi fiyatlarındaki artışı, kuraklık ve zirai don gibi faktörleri dikkate alarak çiftçilerin zarar etmesini önlemesi ve topraktan kopmalarını engellemesi gerektiğini belirten Sarıbal; bedellerin kısa sürede ödenmesi ve üreticilerin randevu taleplerinin bekletilmeden karşılanması gerektiğini de ekledi.