Kulak zarı, dış kulak ile orta kulak arasında önemli bir bariyer görevi görür. Kulak zarı delik olduğunda, dış kulak yolundaki sıvılar orta kulağa geçerek burada akıntılı iltihap oluşturur. Tekrarlayan kulak akıntıları, orta kulakta işitmeyi sağlayan kemikçikleri eriterek işitmenin kalıcı olarak zarar görmesine neden olabilir. Yine kulak zarı delik olan kişilerde normale göre %10-15 işitme kaybı da görülür, yani kulak zarı tamiri aynı zamanda işitmeyi de olumlu yönde iyileştirir. Delik kulak zarı olan kişilerde işitme kaybı tedavisinde işitme cihazı kullanmaları da problem oluşturur, çünkü cihaz ile tıkanan dış kulak yolu havalanması bozulduğu için hemen orta kulakta akıntı oluşmaya başlar. Bu akıntılar cihazın mikrofon sistemini tıkayarak işitme cihazı kullanımını da sorunlu hale getirir.
Kulak Zarı Neden Yırtılır? Çocukluktan Yetişkinliğe Risk Faktörleri
Kulak zarı yırtılmasının çeşitli nedenleri bulunmaktadır:
-
Çocukluktan itibaren geçirilen kulak zarı iltihapları kulak zarında delinmeye neden olabilir.
-
Östaki borusu problemleri (tıkanması ve kapanması), kulak zarında çökme ve incelme yaparak zar yırtılmasını kolaylaştırır.
-
Çocuklarda geniz eti, burun alerjisi, damak problemi de kulak zarı sorunları oluşturabilir.
-
Erişkinlerde burun tıkanıklığı, sigara içmek, çok sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçirmek kulak zarı problemleri oluşturur.
-
Yine kulağa travma, çok yüksek ses, dalma ve uçuşlar da zar yırtılmasına yol açabilir.
Kulak Zarı Tamiri Nasıl Yapılır? Farklı Teknikler ve Endoskopik Yaklaşım
Kulak zarı tamiri, farklı cerrahi yaklaşımlarla yapılabilir:
-
Kulak içinden veya kulak arkasından kesi yapılarak tamir edilebilir. Kesinin yeri, hastanın mastoid hücrelerinde iltihap olup olmaması, işitme kaybı ve derecesi, kulakta kolesteatom olup olmamasına göre belirlenir.
-
Mastoid hücrelerde iltihap dolu ise yapılacak ameliyatın adı Mastoidektomi olur.
-
Problem sadece kulak zarında ise yapılacak ameliyatın adı Miringoplasti'dir.
-
Kulak zarı tamiri kulak kanalından Endoskop ile yapılacaksa Endoskopik Timpanoplasti olarak adlandırılır. Prof. Dr. Yavuz Selim Yıldırım, kendi hastanelerinde çoğu hastada kulakta kesi yapmadan kulak kanalından endoskop ile onarım yaptıklarını belirtiyor.
Kulak Zarı Tamirinde Kullanılan Materyaller: Kıkırdak En Başarılı Yöntem
Kulak zarı tamirinde çeşitli materyaller kullanılabilir: kas fasyası, tragus kıkırdağı, deri, yağ, fasya ve suni materyaller. En sık kullanılan yöntem kıkırdaktır ve başarısı en yüksek olan yöntem de yine kıkırdaktır.
Kulak Zarı Tamiri Sonrası İyileşme Süreci: Hızlı Dönüş ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Hastalar kulak zarı tamiri sonrası hastanede bir gün kalabilir ya da aynı gün taburcu edilebilir. Endoskopik Kulak Zarı Tamiri'nde hastalar kulak arkası kesi olmadan kulak kanalından ameliyat edilir. Baş sargısı yapılmaz, sadece kulak üzeri kapatılır ve hastalar aynı hafta işlerine dönebilirler. Kulağa su kaçırmadan duş alınabilir. Ancak, 20 gün boyunca uçak yolculuğu ve dalma yapamazlar. Ikınmak, öksürmek, hapşırmak gibi hareketler tavsiye edilmez. 10 gün kadar günlük 1-2 saat sakız çiğnemek önerilebilir. Genellikle zar iyileşmesi bir ayda oluşur. İşitmenin tam olarak düzelmesi için 3 ay geçmesi gerekebilir.
Endoskopik Kulak Zarı Tamirinde İşitme İyileşir mi? Prof. Dr. Yavuz Selim Yıldırım Yanıtlıyor
Prof. Dr. Yavuz Selim Yıldırım, "Kulak zarı onarımı yaparken aynı zamanda işitmeyi sağlayan kemikçiklerde problem varsa bunları da onarıyoruz, yani işitme kaybı da düzeliyor. Kulak akıntısı yapan iltihaplar da endoskopik yolla temizlenebiliyor. Kulak zarı tamiri sonrası hasta işitme cihazı kullanıyorsa cihaza ihtiyaç kalmayabilir, havuza ve denize girmeye başlar, kulağa su kaçmasını engellemeye çalışmaz, çünkü artık su kaçmaz" dedi.