Bu yaklaşımın, pozitif psikoloji 2.0 kapsamında yer aldığını ve nörobilim temelli olması sayesinde birçok psikoterapi ekolünü birleştirdiğini belirtti.
Psikolojik Bütünlük Bozulduğunda Ortaya Çıkan Arayışlar
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, tıpkı fiziksel bütünlükte çatlak olduğunda ağrı hissedilmesi gibi, psikolojik bütünlüğü koruyan "kafes" çatladığında da bir "sızıntı" oluştuğunu ve psikolojik belirtilerin ortaya çıktığını ifade etti. Bu sızıntıyı kapatmanın çeşitli yolları olduğunu söyleyen Tarhan, bazı kişilerin bunu kendi kendine halledebildiğini, bazılarının ise alkol, eğlence veya teknoloji gibi dikkat dağıtıcılarla sorunu geçiştirmeye çalıştığını, ancak bu durumun genellikle sorunu daha da büyüttüğünü kaydetti.
Öz Şefkat ve Gardner Ölçeği: Pozitif Psikoterapinin Farkı
Pozitif psikoterapinin, kişinin psikolojik çatlakları giderirken kendine öz şefkatle bakmasını önemsediğini vurgulayan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, tekniğin diğer terapi ekollerinden farkının, negatifi düzeltmek yerine pozitif savunma mekanizmalarını güçlendirmek olduğunu belirtti. Tarhan, bu süreçte Gardner ölçeğinin önemli bir araç olduğunu ve hastalarda uygulanması gerektiğini söyledi. Ölçekle yapılan öz şefkat eğitimi sayesinde kişinin kendini tanıma yolculuğuna çıktığını, içindeki yaraları düzelttiğini ve böylece psikolojik çatlakların da düzeldiğini anlattı. Tarhan, bir terapist olarak bu tekniğin hastalara öğretilmesi gerektiğini vurguladı.
Beyindeki Algoritmaları Düzenleyen Tedavi Tekniği
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, kişinin geldiği noktada beyninin çocukluktan beri öğrenilen ve genetik olarak kodlanan algoritmalara göre tepkiler verdiğini kaydetti. Terapi tekniklerinin, bu algoritmaları yeniden yazdığını belirten Tarhan, yapay zeka algoritmaları üzerine yapılan çalışmaların 2024 yılında Nobel Fizik Ödülü aldığını hatırlattı. Bu ödülü kazananlardan birinin, beyni bilgisayar gibi gören kognitif psikoloji alanında yapay sinir ağları üzerine çalıştığını belirten Tarhan, "Bu tedavi tekniği insan beynindeki algoritmaları düzenliyor. Biz hem bu algoritmaları içeriden düzeltiyoruz hem de kişiye bunları nasıl düzelteceğini öğretiyoruz" dedi.
Bu yöntemin gelecekte daha da parlayacağını düşündüğünü söyleyen Tarhan, kullanıldıkça işe yaradığını, özellikle çift terapileri, bağımlılık ve anksiyete gibi durumlarda etkili olduğunu belirtti. Ancak çok büyük ve derin patolojiler varsa, öncelikle nörobiyolojik düzelme sağlanması gerektiğini ekledi.
Hastalar Kendini Tedavi Etmeyi Öğreniyor
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, bu yöntemin diğer tedavi tekniklerini reddetmediğinin altını çizerek, "CBT’nin yeri ayrı. Hatta bu son bir senede ‘Pozitif CBT’ diye bir yaklaşım getirdim. O da aslında bu yöntemin bir versiyonu gibi" dedi.
Bu yöntemin, özellikle uzun süreli takip gerektiren hastaların tedavisinde kolaylık sağladığını kaydeden Tarhan, sözlerini şöyle tamamladı: "Hastalar çok kolaylıkla tedavi edilebiliyor. Onlara kendi kendini tedavi etmeyi öğretiyoruz. Bu sayede devamlı terapiste muhtaç olmuyorlar... Bazı kişilerde bir seansta bile işe yarayabiliyor. Bir seansta kişiler kendi ihtiyacını çözebiliyor."