Yıllardır Türkiye'nin Mille Eğitim sistemi yaz-boz tahtası gibidir.Her yıl yeni bir sistem uygulamaya konuyor.Her bakan kendine göre bir uygulama başlatıyor.Uygulamalarin hepside başka yerlerden ithal sistemler.Bilmem hangi ülkenin eğitimde uyguladığı sistem şöyleymiş, böyleymiş,onu uygulayacağız.Falan ülkede şöyle bir sistem var bu sefer onu deneyelim gibi Türkiye toplumuna uymayan vede uymayacak olan bir çok alakasız eğitim sistemi ile yeni nesillerimiz yetiştirilmeye çalışılıyor.
  Eğitimde  rakamsal uygulamalar ise başlı başına bir komedi.Sistemde her çeşit rakam var.Elli yıl öncesini hatırladığım kadarıyla 5+3+3 ile başlıyor ve sonunda4+4+4 ile bitiyor.Nerdeyse denenmeyen futboldaki meşhur 3,5,2 sistemi kaldı.
    Adı Milli eğitim olan ama uygulamada hiçde milli olmayan bu garip eğitimin  sonunda da; iki kere ikinin dört ettiğini sorduğunda elindeki cep telefonun hesap makinasıyla sonucu bulan , portakalın hangi bölgemizde yetiştiğini sorduğunuzda; hemen goegle'de bulmaya çalışan bir nesil yetişiyor.Bir okul kazanda nasıl kazanırsan kazan ,diplomayı alda nasıl alırsan al anlayışı toplumun geleceğine hakim oluyor. Hadi bunlara bir derece katlanabiliyorsun da, hiçbir ahlaki değeri bilmeyen, örf adet dedinmi onları aşağılayan, merdemlilik, dürüstlük, yiğitlik, mertlik, şeref, haysiyet gibi ulvi kavramları  hiç duymayan,komşuluk nedir,cenaze nedir bilmeyen,doğaya saygı,canlıya saygı gibi insanı insan yapan değerlerden yoksun yetişen nesili ne yapacağız.
 Nasıl bir eğitim sistemidirki bir toplumun geleceği olan nesilleri bu kadar içi boş yetistirebiliyor.Egitim sisteminin başında olanlar her ülkeden bir takım uygulamalar getirerek ne yopmak istiyorlar.Kendi toplumuna bukadar ihanet edilirmi.Sanki devşirme okulları gibi.Özel okullar ise daha beter.Hepsi yarış atı yetiştiren haralar gibi.Sorsan modern çağdaş gençlik yetiştiriyoruz diyorlar.Eğitim kurumlarını bilgisayarlarla donattık artık Gençler gece gündüz bilgisayarın başından kalkmıyorlar Z kuşağı yetiştiriyoruz gibi aldatmaca açıklamalarla ne olduğu belirsiz bir nesil yetiştirdiklerini kamufle ediyorlar.Gerçekte ise gençlerin ve çocukların yüzde doksanı bilgisayarda oyun oynuyor.
   Genç nesillere sadece bilgisayar kullanmasını ve Pozitif bilimleri öğretmekle sağlıklı toplumsal gelecek oluşturulamaz.Toplumsal çürümenin önüne geçmenin bir formülü yokmudur yada bulunmak istenmiyormu.
  Eğitim için Kaliteli binaları inşa etmek,çeşitli teknolojik alt yapıları okullara kazandırmak ,modern laboratuarlarda eğitim yapmak elbette önemlidir.Fakat maddi imkanları okullara kazandırmak sağlıklı toplumsal gelecek için yeterli değildir.Yeni nesillere ; geçmişten gelen sosyal,geleneksel ve ananevi bilgilerinde öğretilmesi gerekir.
   Modern bir toplum olmak istiyorsan eğer   bunu yeni nesilini ithal sistemlerle yetiştirerek başarman mümkün değildir.O zaman çareyi kendi toplumunda arayacaksın.Kendi toplumunu tetkik edeceksin.Modernlik; kendi toplumunun geçmişten getirdiği manevi kültürel değerleri günümüzün gelişmiş imkanlarıyla sentezleyip gelecek nesillere öğretmektir.                                                  
Türkiye’de  toplumsal gelecek için arayış içinde olanların uzaklarda çare aramalarına gerek yok.Çare bizim toplumun içinde var zaten.Yeterki bulmak iste.Modern bir gelecek için yeni nesillere öğretilmesi gereken en güzel ve sağlam öğreti Anadolu'da yaşayan Çerkes vatandaşlarımızın kültüründe bulunan HABZE (xabze) kurallarıdır.Peki HABZE (xabze) nedir.
 HABZE’yi kısaca tarif edecek olursak; Çerkes kültüründe “eksiksiz erdemli bireylerden oluşan sorunsuz topluma ulaşma kurallarıdır” diyebiliriz.Detaylı geniş tarifide yapılabilir HABZE’nin ama şimdilik kısa tanımı yeterli görüyorum.Çerkesler binlerce yıllık tarihlerinde HAPİSHANESİ OLMAYAN TOPLUM olarak bilinmesine kısaca tarif ettiğimiz HABZE kurallarıyla ulaşmıştır.Milli eğitim yetkilileri böyle bir cevheri keşfedip değerlendirmeleri gerekmezmi ?
 HABZE öğretisi yazılı değil nasıl müfredata koyacağız gibi bir mazeret olamaz. Tabiki kolay olmayacak HABZE’yi hemen derlemek,yazılı hale getirmek.Uğraşacaksın araştıracaksın,derleyeceksin.Dünyanın bir çok ülkesini gezip,o ülkelerin eğitim sistemlerini incelemeye ayırdığın zamanın ve bütçenin çok daha az maliyetiyle bu işi rahat çözebilirsin.Üniversitelerde Onlarca Toplumbilimi Akademisyenlerden bir gurup görevlendireceksin ve birkaç yıl içinde tüm HABZE öğretilerini derleyeceksin.Sonrada yazılı halde yeni neslin eğitim müfredatına koyacaksın.
 Kendi toplumunun tarihden getirdiği manevi kültürel birikimlerinden beslenmeyen eğitim sistemleriyle yetiştirilen toplumlar gelecek kaygısı yaşamaya mahkumdur.Türkiyede uygulanan eğitim öğretim sistemi buna örnektir.Toplumsal geleceğimiz maalesef iyi görünmüyor.